به گزارش خامی، شهستان باشت از شهرستان های جدیدالتاسیس به مرکزیت شهر باشت بوده، از شمال به یاسوج، از جنوب به گچساران، از شرق به نورآباد ممسنی و از غرب به چرام و دهدشت منهی می شود. دارای آب و هوایی معتدل و مرطوب می باشد. آثار تاریخی به جای مانده همچون: دوگور دوپا، پل بریم (پرین)، اشکفت شاه پیچاب، سنگفرش گردنه الله الکبر که در واقع میراث ماندگاری طیف وسیعی از داشته های مادی و معنوی را در بر می گیرد.

فلکه ورودی شهرستان باشت یکی از فلکه های اصلی این شهر است که در وسط آن تندیس آریوبرزن یکی از سرداران بزرگ تاریخ ایران، که در برابر یورش اسکندر مقدونی به ایران زمین، دلیرانه از سرزمین خود پاسداری کرد و در این راه جان باخت، بنا شده است.

این میدان از یک سو به سمت پمپ بنزین و دوراهی گچساران ـ بابامیدان و از سوی دیگر به کمربندی بابامیدان و از طرف دیگر به کمربندی شهر و خیابان ولی عصر ارتباط دارد.

میدان حضرت ابوالفضل (ع) (میدان مشک) در وسط شهر باشت، نمادی است که یادآور واقعه کربلا و عشق مردم حسینی این شهر به حضرت امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل العباس (ع) می باشد.

این میدان به از یک سو به بلوار شفا و بیمارستان و از سوی دیگر به فلکه خروجی ارتباط دارد.

میدان خروجی شهر باشت که این میدان با چرام و دهدشت ارتباط دارد.

نقشه شهری شهر باشت

جاذبه های طبیعی، تاریخی و گردشگری شهرستان باشت:

مناطق زیبای گردشگری شلال دون، رود رونه، کلگه امیرشیخی، کوه خامی، رود شاه بهرام و وجود امام زادگان جلیل القدر همچون نگین زرینی به عنوان گهواره کهن تمدن در استان چهارفصل کهگیلویه و بویراحمد می باشد.

منطقه زیبای شلالدون

دوگور دوپا:

این اثر تاریخی در 7 کیلومتری شهرستان باشت در مجاورت روستاهای شوش و ده کند و حدود 95 کیلومتری مرکز استان واقع شده است. دو ستون سنگی معروف به دوگور دوپا در سال 1379 به شماره 2985 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این دو ستون سنگی که از جنس سنگ آهکی شیری رنگ یکپارچه تراشیده اند، به احتمال زیاد میل استودان می باشند که پیوسته مورد تحقیق مورخان، محققان و هر ساله گردشگران زیادی از آن دیدن می نمایند.

پل تاریخی بریم (پرین):

حدود 8 کیلومتری در قسمت شرق شهرستان باشت، جنب روستای چم بلبل و حدود 90 کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد. باقیمانده های پل از دوره ساسانی بر روی رودخانه همیشه جاری بریم قرا دارد و هم اکنون به عنوان اثری دیدنی برای توریست ها و گردشگران داخلی و خارجی است. این پل با عظمت با شماره 4400 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و در مسیر ارتباطی خوزستان به فارس بر روی رودخانه شیو احداث شده و تا دوره اسلامی از آن استفاده می شده و هم اکنون مقداری از آن مرمت و بازسازی شده است. پتانسیل های گردشگری این منطقه به دلیل تفرجگاه چشمه انجیری در کناره ی این پل و ماهیگیری صیادان منطقه بر رونق آن افزوده و مورد توجه می باشد.

مجموعه چهارصفه خان احمد:

حدود 20 کیلومتری شهرستان باشت در مسیر جاده اصلی، جنب روستای زیردو خان احمد و تا مرکز استان 120 کیلومتر فاصله دارد.

این مجموعه برجسته که در وسعتی بالغ بر 4 هکتار پراکنده شده است، در سال 1377 و با شماره 2208 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در داخل محوطه؛ بنایی قرار دارد که به چهارصفه معروف می باشد. سبک ساخت و نوع سفال و معماری های باقیمانده در محل، از وجود شهری در سده های میانی اسلامی در این مکان خبر می دهد.

اشکفت شاه پیچاب:

حدود 50 کیلومتری و در شمالی ترین نقطه شهرستان باشت واقع گردیده و فاصله آن تا مرکز استان 150 کیلومتر می باشد. در حوزه سردسیری پیچاب در امتداد رشته کوه الورز، راه دسترسی به آن مکان تاریخی از دو مسیر صعب العبور امکان پذیر است که می توان گفت از منحصر به فردترین آثار تاریخی منطقه باشت و باوی است. درون غار (اشکفت) دارای کتیبه ها، سنگ نوشته ها و بناهای تاریخی زیاد دیگری مربوط به یکی از دوره های تاریخی است که تحقیق در مورد این اشکفت، نیاز به مطالعات تاریخی و باستان شناسی وجود دارد. در کناره ی این اثر تاریخی رود بسیار زیبا و همیشه جاری سور (شور) از کوههای سرآستانه سرچشمه می گیرد که بر جذابیت گردشگری آن افزوده است.

سلسه قنات های شیخ حسن:

در ضلع شمال شرق شهرستان باشت در دامنه کوه کبکگان (کوگکون) و حدود 100 کیلومتر تا مرکز استان فاصله دارد. با عنایت به اینکه قنات را جزء اختراعات و شاهکارهای هنری ایرانیان عهد هخامنشی می دانند، عده ای بر آنند که شهر باشت بنا به شرایط ویژه اش از جمله عبور جاده شاهی از آن که تخت جمشید را به شوش متصل می کرد و همچنین دشت بودن و مساعد بودن برای کشاورزی در عهد ایلامیان جزء شهرهای معروف ایران محسوب  می شده است، از اینرو قنات های باشت را که دارای 20 حلقه چاه به طول 200 متر بوده متعلق به دوران هخامنشی می دانند و در سال های گذشته به عنوان بهترین تفرجگاه محسوب می شد. از دیگر قنات های منطقه می توان به قنات های کی ولی، سید الشهداء، سرآبیز، سعادت آباد و منصورآباد اشاره نمود.

 قلعه بانوگشه (بانوگشسب):

حدود 3 کیلومتری شهر باشت و تا مرکز استان 100 کیلومتر فاصله دارد. این اثر تاریخی بر بلندترین نقطه کوهی به همین نام معروف شده که نشان دهنده بلند همتی مردان این سرزمین است. این قلعه در دو طبقه ساخته شده که طبقه بالایی آن قبلا" از بین رفته و طبقه پایین آن در سال های اولیه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تخریب ولی قسمتی از آن به جا مانده است. پهنای دیوار ساختمان قلعه حدود 100 تا 120 سانتیمتر و دیوارهای داخلی حدود 80 سانتیمتر است.

آثار تاریخی ارتفاعات رونه:

در مسیر جاده اصلی باشت به چرام که تا شهر باشت حدود 30 کیلومتر و تا مرکز استان حدود 130 کیلومتر فاصله دارد. آثار موجود در این ارتفاعات عبارتند از: 1- گر قلعه: که بر روی کوهی مرتفع بنا گردیده که بنایی بسیار عظیم و اعجاب برانگیز است. 2- اشکفت برج: معروف به اشکفت میر محمد ظاهری که در بلندی یکی از دیوارهای این اشکفت در دهانه ی یک غار و یک اشکفت دیگر با سنگ ساروج بنا گردیده به گونه ای که این دو اثر باشکوه در اطراف رودخانه زیبای رونه در دامنه کوه خامی واقع شده است.

اشکفت های خان احمد:

در 20 کیلومتری شهرستان باشت در کنار جاده ارتباطی گچساران به باشت و حدود 120 کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد. محوطه و مجموعه اشکفت های خان احمد که قدمت این آثار به دوره پارینه سنگی میانه نسبت داده شده در نوع در استان بی نظیر است. ابعاد و اندازه این اشکفت ها متغیر و از 5 تا 15 متر طول و 2 تا 3 متر عرض می باشد. حاشیه این اشکفت ها را مزراع بسیار سرسبز و طبیعت بسیار زیبا احاطه نموده است.

 آسیاب های قدیمی باشت:

می توان گفت اکثر نقاط باشت و باوی دارای آسیاب های قدیمی می باشد که در گذشته انسان ها برای آرد کردن غلات خود مشکلات زیادی داشتند و برای این امر مهم، آسیاب های دستی را اختراع نمودند . مهمترین آسیاب هایی که هم اکنون بقایایی از آن موجود است می توان به آسیاب های: رود ورنه، تنگ انارستان، گنجگان، سعادت آباد، منصورآباد، سرآبیز، کته، تل مویزی، شوش، بوستان، ده بزرگ، سرتنگ بیدک و سرحد پیچاب که اکثرا" در حاشیه رودخانه ها، چشمه ها و قنات های پرآب احداث گردیده اند؛ اشاره نمود.

جاده سنگفرش (راه باستانی) گردنه الله اکبر:

حدود 15 کیلومتری شهرستان باشت و تا مرکز استان حدود 115 کیلومتر فاصله دارد. بقایایی از یک راه سنگفرش در مسیر جاده قدیم باشت به گچساران در گردنه الله اکبر در سمت چپ جاده به چشم می خورد که امروزه مقدار اندکی از آن قابل رویت است. عرض این جاده سنگفرش 5-2 متر است و جهت کلی آن شمالی – جنوبی است. این جاده سنگفرش معرف راه معروفی است که مورخان یونانی از آن به عنوان راه شاهی هخامنشی یاد کرده اند و در سرتاسر شاهنشاهی هخامنشی با یک سامانه ارتباطی یکپارچه کشیده شده است.

درخت سرو دشت لار باشت:

در 50 کیلومتری شهرستان باشت و حدود 150 کیلومتری مرکز استان پس از عبور از روستای تلچگاه و روستای درگ به امام زاده ای معروف به سید محمد (ع) دشت لار می رسیم که علاوه بر جذابیت منطقه به دلیل همین امام زاده جلیل القدر که اطراف آن را باغات انجیر فراوانی فرا گرفته وجود درخت سرو کهنسالی که به قول مورخین قدمتی 2700 ساله دارد در حالی که درخت سرو معروف ابرقوی یزد دارای قدمتی 2500 ساله می باشد همچنان قد علم نموده که حیرت هر شخص بیننده ای را بر می انگیزد به علاوه آثار آتشکده کوه لار که به گنبد معروف شده، قبرستان قدیمی در بالای کوهی به نام کوه لار هنوز بقایایی از آن موجود است.

 تنگ او (آب) بوستان:

به فاصله 7 کیلومتری شهرستان باشت و تا مرکز استان حدود 95 کیلومتر فاصله دارد. محیطی بسیار وسیع در دل کوه در جنوب شرقی روستای بوستان در حاشیه روستای تنگ آب قرا دارد. در ته این غار، چشمه آبی وجود دارد که آب آن از طریق بارش باران ر لایه های سنگی کوه ذخیره می شود. در درون غار که احتمالا" مربوط به دوران ماقبل از اسلام بوده ؛ حوض سنگی و آب انبارهایی ساخته شده است و مصالح به کار رفته در آن از نوع سنگ و ساروج می باشد. محیط اطراف غار را گل های شقایق، گندم زارهای روستا و طبیعت بسیار زیبای خداوندی احاطه کرده است.

غار( اشکفت) گاکال:

حدود 17 کیلومتری شهرستان باشت، در حاشیه روستای سرتیپ آباد خان احمد که تا مرکز استان 117 کیلومتر فاصله دارد. درون غار دارای چشمه بوده و حاشیه این غار را بهاری بسیار زیبا با پوشش گیاهی و جنگلی احاطه نموده و سالانه تعداد زیادی از دوستداران طبیعت در آنجا به سیر و سیاحت می پردازند. از دیگر غارهای معروف در منطقه باشت می توان به: اشکفت حاجی سردار در بوستان، اشکفت سید خلیفه در روستای گروس، اشکفت برابر در منطقه گردشگری رود رونه و... اشاره نمود.

گزارش/ فاضل کامران

انتهای پیام/ک308