تازه های سایت

27. فروردين 1396 - 19:47
دفاع مقدس
عراق چگونه فاو را بازپس گرفت؟/چرا ایران نتوانست فاو را حفظ کند !
نویسنده: 
سیده نرگس سجادی نیا
ارتش عراق در روز ۲۸ فروردین ۱۳۶۷، با اجرای آتش سنگین در سراسر خطوط و عقبه یگان‏‌های خودی در فاو و اجرای حمله شیمیایی به صورت گسترده، تهاجم خود را به منطقه استراتژیک فاو آغاز کرد.

به گزارش پایگاه خبری باشت نیوز،گردان اطلاعات لشکر41 ثارالله(ع) در گزارش نوبه‌یی مربوط به 1367/1/23 تا 1367/1/27 به احتمال حمله‌ی عراق در منطقه‌ی فاو با هدف پس گرفتن قسمتی از این منطقه به‌ویژه در محدوده‌ی کارخانه نمک تا نخلستان اشاره می نماید.

در قسمتی از این گزارش آمده است: عراق 7 گردان توپ‌خانه وارد منطقه‌ی عمومی فاو و غرب اروند کرده و به تقویت یگان‌های مستقر در این منطقه به‌ویژه در تاریخ 1367/1/24 پرداخته و همچنین فعالیت‌های شناسایی خود را در منطقه‌ی خور عبدالله افزایش داده است.

 

همچنین برادر محرابی معاونت قرارگاه کربلا در گفت ‌و گویی که یک ماه بعد از حمله‌ی عراق انجام شد، درباره‌ی نحوه تقویت منطقه‌ی فاو توسط ارتش عراق به این موضوع اشاره می نماید که دشمن در دهه‌ی آخر فروردین سعی می‌کند با حداقل تحرکات در خط مقدم، جا به‌ جایی نیرو در عقبه‌ی منطقه‌ی عملیاتی را انجام دهد و با برنامه‌ریزی از پیش تنظیم‌شده این کار را با ظرافت بسیاری انجام می‌دهد.

 

محرابی در مورد آخرین تحرکات دشمن چنین توضیح می‌دهد:

«در تاریخ 1367/1/15، پانصد ایفای دشمن فاو را تخلیه می‌کنند. این نیرویی بود که دوباره به سمت غرب رفتند و آهنگ فاو آرام جلو رفت، ولی مرتب گزارش‌هایی مبنی بر نقل و انتقالات ده تایی، 15 تایی بود، به این صورت پیش رفت تا این که از 1367/1/24 تا 1367/1/25 سیل عمده قوای عراقی به سمت فاو سرازیر شد. دشمن ما را در حد اجرای یک عملیات در این منطقه نمی‌دید که برای مقابله با آن در این‌جا تجمع نماید.

 

طی این دو روز، نیروهای دشمن آمدند در محورهای البحار [نخلستان] و جاده‌ی استراتژیک و از استراتژیک تا کارخانه‌ی نمک مستقر شدند. از بعد از ظهر1367/1/25 تا دم غروب 1367/1/27 هیچ خبری نبود. از غروب روز 1367/1/27 تا صبح روز 1367/1/28 ستون‌کشی وسیعی از دشمن به سمت فاو شروع شد. در طی این‌ شب، حدود 1500 دستگاه انواع خودرو دشمن وارد منطقه‌ی فاو گردید.»

 

در پی افزایش فعالیت‌های ارتش عراق در دهه‌ی سوم فرودین‌ماه در جبهه‌های جنوبی به‌ویژه منطقه‌ی فاو و انتقال قریب به 4 تیپ زرهی، 10 گردان توپ‌خانه و ده‌ها دستگاه ادوات مهندسی به این منطقه، نیروهای پیاده‌ی دشمن در شب 1367/1/27 وارد منطقه‌ی فاو شده، پس از تجهیز خود به ماسک و لباس‌های ضد شیمیایی به کمین‌های رزمندگان نزدیک می‌شوند.

 

ارتش عراق هم‌زمان با حمله به فاو در منطقه‌ی شلمچه تظاهر به حمله کرد و علاوه بر جا به جایی تعداد زیادی خودرو به مدت 20 دقیقه در این منطقه آتش تهیه‌ی سنگین اجرا نمود.

 

درنهایت در ساعت 5 بامداد یکشنبه 1367/1/28 هم‌زمان با حمله‌ی شیمیایی (سیانور) علیه خط مقدم، توپ‌خانه و عقبه‌ی نیروهای اسلام حمله‌ی خود را از سه محور جاده‌ی البحار واقع در حاشیه‌ی نخلستان‌های رودخانه‌ی اروند تحت فرماندهی لشکر7 با گردان‌های آزادسازی فاو، محور دوم، جاده‌ی استراتژیک تحت فرماندهی سپاه هفتم و محور سوم، کارخانه‌ی نمک تحت فرماندهی سپاه گارد ریاست‌جمهوری با لشکرهای حمورابی و لشکر14 پیاده آغاز کردند.

 

 

هم‌زمان با این عملیات، شناورهای دشمن شامل ده‌ها فروند قایق و چند فروند ناوچه از طریق جزیره‌ی بوبیان به اسکله‌ها و مواضع نیروهای خودی در حاشیه‌ی خور عبدالله (خط لشکر14 امام حسین(ع)) هجوم آوردند و نیروهای مستقر در آن‌ها پس از پیاده شدن در ساحل با حمایت بال‌گردهایی که عقبه‌های خودی را هدف قرار می‌دادند، به طرف شهر پیشروی کردند. نیروهای سپاه هفتم و گارد جمهوری از ما بین خط پدافندی لشکر41 ثارالله(ع) و لشکر25 کربلا به پشت این نیروها نفوذ کرده، در پی آن تانک‌ها و ادوات زرهی نیز وارد عمل شدند.

 

نیروهای گارد به سمت راست خط پدافندی لشکرهای ثارالله(ع) و امام حسین(ع) چرخیدند و نیروهای سپاه هفتم نیز به سمت خطوط پدافندی در غرب اروندرود هجوم بردند و بدین ترتیب، نیروهای دشمن در همه‌ی محورها به جز محور جاده‌ی البحار موفق ! " به شکستن مقاومت نیروهای اسلام و تصرف آن‌ها می‌شوند و دامنه‌ی پیشروی خود را تا 2 کیلومتری شهر فاو ادامه می‌دهند. بر اساس گزارش شنود خودی، در ظهر روز اول، فرماندهی عراق ضمن اطمینان خاطر به یگان‌های عمل‌کننده در مورد ادامه نیافتن بمب‌باران شیمیایی منطقه به نیروها اجازه می‌دهد که تجهیزات شیمیایی را از خود جدا کنند.

 

پست فرماندهی لشکر 8 نجف اشرف سپاه در فاو

 

در جلسه‌یی که همان شب با حضور فرماندهان یگان‌های خودی برگزار شد، مقرر گردید که ساعت 1 بامداد 1367/1/29 لشکرهای 8 نجف و 25 کربلا از خط لشکر علی ‌بن ‌ابی‌طالب(ع) گذشته، پاتک کنند، ولی به دلیل دیر رسیدن نیروهای لشکر25 کربلا و روشن شدن آسمان، عملیات فوق انجام نشد. صبح روز 1367/1/29 نیروهای دشمن تک خود را جهت تصرف اراضی و مواضع باقی‌مانده از منطقه‌ی عمومی فاو ادامه دادند و با فشاری که از شب قبل به لشکر علی ‌بن ‌ابی‌طالب(ع) و تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) وارد آورده بودند، توانستند علاوه بر شکستن این خط، با حمایت آتش توپ‌خانه و پشتیبانی هوایی، حرکت خود را به طرف عمق ادامه دهند.

 

در ساعت 9 صبح نیز بر اثر بمب‌باران پل بعثت به وسیله‌ی هواپیماهای دشمن و از کار افتادن خودروهای عبوری، تردد وسایل نقلیه از روی این پل قطع شد. صبح همان روز (1367/1/29)، قرار بود نیروهای خودی یک خط پدافندی در بیمارستان امام سجاد(ع) تشکیل دهند و ضمن جلوگیری از اسارت نیروها، تخلیه‌ی منطقه را تسهیل کنند، ولی به دلیل نداشتن امکانات و نیروی کافی این امر میسر نشد.

 

بیمارستان صحرایی نیروهای ایرانی در فاو

 

بدین ترتیب، در ساعت 12:30 ظهر، تصمیم به تخلیه‌ی فاو گرفته شد. ساعاتی پس از بمب‌باران پل بعثت، نیروهای خودی موفق به ترمیم پل شدند و در پی آن توانستند حدود 500 خودرو را در شرق اروند تخلیه کنند. قرارگاه صابرین نیز تخلیه و سپس به دست رزمندگان تخریب و منهدم گردید. پس از آن، نیروهای خودی در حالی که بیش‌تر آنان اکثراً مصدوم شیمیایی شده بودند، با استفاده از وسایل گوناگون به آن طرف اروند منتقل شدند.

 

گزارش شد در این حمله‌ی دشمن بیش از 250 تن از نیروهای خودی به اسارت درآمدند و بر اساس شواهد موجود و با توجه به این که پس از تک شیمیایی و هجوم نیروهای پیاده‌ی دشمن به خط اول، اکثر قریب به اتفاق نیروهای خودی مرحله به مرحله عقب‌نشینی کردند، آمار شهدا زیاد نبوده است. همچنین تعداد زیادی خودرو، تانک، توپ، ادوات، دستگاه‌های مهندسی، تجهیزات انفرادی و انبارهای مهمات، آذوقه و پوشاک در منطقه باقی ماند.


انتها پیام / ن سجادی

نظرات کاربران