تازه های سایت

2. مرداد 1394 - 9:46
سند ملی پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر
نویسنده: 
کریم رضایی
در ایران اسلامی متاسفانه با جامعه چند لایه از نظر سلامت روبرو هستیم، شاید شنیدن و خواندن این آماررسمی هر خواننده ای را متعجب کند، اما از جمعیت حدود ۷۰میلیونی ایران تقریبا ۴۷میلیون هموطن رژیم غذایی غیراستاندارد دارند، ۱۰میلیون بیمار فشارخونی و ۱۷ میلیون نفر کم تحرک هستند.

به گزارش پایگاه خبری باشت نیوز، کریم رضایی در یادداشتی نوشت: بنام خدایی که سلامتی را بالاترین نعمت خود به بندگانش عطا نمود.

 

همواره در گذر زمان و نسلها شاهد انقراض موجودات زیادی بوده ایم، و بی شک میتوان یکی از عوامل اصلی این تغییرات را انسان نام برد.

 

بشر با اتخاذ سبک های زندگی متفاوت احوال متفاوتی را رقم زده و حتی میتوان گفت که طبیعت خارج از وجود خود را تابع امیال خود نموده است.

 

در روزگاران نه چندان دور و یا شاید دور شاهد مرگ و میر های فراوانی بودیم و نبود امکانات پزشکی و عدم اطلاع مردم از ریسک فاکتورهای مرگ و میر،  بر صعود این منحنی می افزود

اما مرگ و میرها در گذشته با الان خیلی تفاوت داشت.

 

امروزه بشر با دستان خود و با اتخاذ سبک زندگی غیراستاندارد و غیر علمی به کاهش عمر، افزایش ابتلا و مرگ و میر خود و همنوعان شتاب بخشیده است.

 

سبک زندگی را میتوان عامل اصلی اقزایش امید به زندگی و یا برعکس، عامل اصلی مرگ و میر دانست.

 

در ایران اسلامی متاسفانه با جامعه چند لایه از نظر سلامت روبرو هستیم. شاید شنیدن و خواندن این آماررسمی هر خواننده ای را متعجب کند. اما از جمعیت حدود ۷۰میلیونی ایران تقریبا ۴۷میلیون هموطن رژیم غذایی غیراستاندارد دارند. ۱۰میلیون بیمار فشارخونی و ۱۷ میلیون نفر کم تحرک هستند.

 

هرسال در ایران اسلامی حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان سیگار به آسمان و ریه ها دود میشود و تقریبا ۶۳هزار مرگ در سال به خاطر مصرف دخانیات است و میزان تقریبی مصرف سالیانه سیگار در جامعه ما تقریبا سالی ۶۴میلیارد نخ سیگار است!

 

ایرانیان در مجموع ۴برابر استاندارد جهانی شکر و روغن و نمک مصرف میکنند. نسل نوجوان و جوان ما سیل آسا به سمت انواع فست فود و نوشابه و چیپس و پفک و میروند و متاسفانه تبلیغات سنگین و رنگین مواد غذایی مضر و سرطانزا از رسانه ملی به این شتاب افزوده است.

 

در جامعه ما حدود ۷%تولید ناخالص داخلی در حوادث ترافیکی هزینه میشود یعنی حدودا سالی ۱۹۰۰۰کشته و بیش از۱۰۰۰۰۰مجروح و مصدوم و ... . سالیانه بطور متوسط ۹۰هزاربیمار سرطان در کشور شناسایی میشودو تقریبا ۴۰%سرطانها قابل پیشگیری است. در جامعه ما تقریبا هرفرد بطور متوسط ۲ دندان پوسیده دارد.

 

و میتوان گفت حدود ۴۵%هموطنان ما افزایش وزن غیر استاندارد دارند.

براستی من و شما و دیگران چقدر به سلامتی خود اهمیت میدهیم.

آیا باید در جامعه مدرن امروزی هموطنان ما یک سوم استاندارد جهانی لبنیات استفاده کنند؟

وآیا باید در حوادث ترافیکی در درنیا رتبه اول شویم؟

از سه عامل اصلی حوادث ترافیکی یعنی انسان-جاده-ماشین، براستی نقش انسان در سرعت و سبقت و نبستن کمربندایمنی و خواب آلودگی چیست؟؟؟

بر هین اساس درکلام مقام عظمای ولایت و دولت تدبیر و امیدگفتمان سلامت یکی از مقوله های اصلی شد و به حمدالله با شروع طرح تحول نظام سلامت شاهد گامهای اساسی بودیم که احقاق حقوق مسلم شهروندی شد.

با این طرح حدود ۲۱۰۰ پزشک به ساختار وزارت افزوده شد.

۳۹۱۰۰۰بیماردیابتی جدیدشناسایی

و حدود۹۰۰۰۰۰بیمار فشارخونی جدید به حوزه خدمات سلامت وارد شدند.

البته ساختار سلامت در جامعه ما که به صورت شبکه های بهداشت و درمان مدیریت میشود گستردگی عظیمی خصوصا در روستاها دارد و اتفاقا موضوع خدمات مراقبت و ارجاع در نظام پزشک خانواده در روستاها بخوبی بروز و نمود دارد.

امروز با سفر رییس سازمان جهانی بهداشت و با حضور رییس جمهور محبوب و وزیر دلسوزمان شاهد رونمایی از سندملی پیشگیری از بیماریهای غیر واگیر هستیم

که اهمیت این بیماریها را حتی در رویکرد و عملکرد دولت میتوان به وضوح دید.

در این سند اهداف بلند مدت و خوبی ترسیم شده که بنظر میآید دست یافتنی و قابل تحقق باشند.

بطور مثال ساماندهی و گسترش طرح پزشک خانواده شهری-پرونده الکترونیک خانوار-کاهش۲۵%مرگ و میرهای زودرس-افزایش۱۰ساله امید به زندگی-کاهش ۳۰%مصرف نمک-کاهش۳۰%مصرف سیگار-افزایش تحرک و خودمراقبتی و ……. را شاهد خواهیم بود

اما…..

اما همواره در هر برنامه استراتژیک بلندمدتی شاهد چالشهایی خواهیم بود که به عدم تحقق اهداف اختصاصی کمک میکند.

و اتفاقا فاکتور مشارکت همگانی و عوامل برون سازمانی نقش اساسی دارد.

شاید به وضوح بتوانیم به موارد زیر اشاره کرد.

۱-نقش اساس را در این طرح قطعا مردم خواهند داشت و همکاری مردم خصوصا در تغییر سبک زندگی را میتوان عامل اصلی موفقیت این سند ملی دانست

۲-فرهنگ سازی و آموزش همیشه در اشاعه اهداف سلمت خصوصا در گروه های هدف مهم و حیاتی است اما در این بین نقش پررنگ تر اساتید ارجمند دانشگاه را در حوزه اجرایی سلامت میطلبد.

۳-تعامل بیشتر و پررنگتر حوزه درمان و حوزه بهداشت همواره در بیماریابی و درمان و پیشگیری اساسی است.

۴-اولویت برنامه های پیشگیری محووبهداشتی محور بر برنامه های درمان محور در سیاستگذاری طرح تحول نظام سلامت مشهود است.

۵-افزایش اعتبارات مالی بخش پیشگیری و بهداشت خصوصا در حوزه های آموزش و پژوهش لازم و ضروری است.

۶-رسانه ملی و محلی و شبکه های اجتماعی و رسانه های همگانی بهترین یار و یاور عملیاتی کردن این سند هستند.

۷-خانه تکانی و تغییر سبک و باور بعضی مدیران و کارکنان در حوزه سلامت در رویکرد و عملکرد و حرکت در راستای عملیاتی کرده اهداف بلند مدت این سند ملی

۸-استفاده از قوه حاکمیتی نظام و اجبار به استاندارد نمودن صنایع غذایی کشور خصوصا در موضوع نمک-شکر-روغن-لبنیات و…….

۹-اجرای کامل قانون جامع مبارزه با دخانیات خصوصا برای نسل نوجوان و جوان

۱۰-جلوگیری از مونتاژ و ساخت خودروهای بی کیفیت و غیر استاندارد در کشور خصوصا در ۲ کارخانه انحصاری ساخت خودرو

۱۱-توجه عمیق و سرمایه گذاری و تشویق گسترش ورزش خصوصا در مدارس و ورزشهای همگانی.

۱۲-اصلاح و رفع نقاط حادثه خیز در جاده ها و خیابانهای کشور.

۱۳-ابلاغ شرح وظایف دستگهاهای مسئول در خصوص عملیاتی کردن اهداف این سند ملی و پررنگ کردن فاکتور مشارکت همگانی و تعامل بین بخشی در گسترش اهداف سلامت.

۱۴-تقویت ناوگان ۱۱۵ پیش بیمارستانی در خصوص تجهیزات پزشکی و سیستم احیا.

۱۵-تشکیل پرونده سلامت جهت دانش آموزان و کارکنان ادارات و خودمراقبتی دوره ای منظم.

۱۶-ترسیم و اجدای یک سیستم اطلاعاتی سلامت در خصوص کنترل اجرای اهداف این سندملی در سراسر کشور.

۱۷-برتری رویکرد و عملکرد”بهداشت محور” بر رویکرد و عملکرد “درمان محور” در ساختار مدیران میانی و پایین دستی وزارت خصوصا در شبکه های بهداشت و درمان کشور

و…….

البته هیچکدام از عوامل و فاکتورهای فوق به اندازه و اهمیت تغییر سبک زندگی هموطنان نخواهد بود. چرا که در بررسی ۳ عامل اصلی مرگ و میر در کشور یعنی

بیماریهای قلب و عروق- حوادث ترافیکی و سرطانها به وضوح میتوان به نقش مردم در کاههش یا افزایش ابتلا به بیماری و مرگ و میر پی برد.

براستی علاج کاهش ابتلا و کاهش این مرگ و میر چیزی غیر از حذف دخانیات-افزایش مصرف سبزی و لبنیات-رعایت قوانین رانندگی-کاهش مصرف شکر و نمک و روغن-حذف فست فود و نوشابه-افزایش تحرک و…… است؟

به امید روزی که با خودمراقبتی وتغییر سبک زندگی شاهدافزایش شاخصهای سلامت و امید به زندگی و کاهش ابتلا و مرگ و میر باشیم…..

 

کریم رضایی مدیرشبکه بهداشت و درمان شهرستان باشت

 

انتهای پیام/ک308

نظرات کاربران